પોલીસ વિભાગમાં અનેક પદ આવેલા છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો દરેક પદ વિશે જો નહીં તો આજની આ માહિતી તમારે માટે જરૂરી સાબિત થશે. શું તમને DGP, ADGP, IG, DIG, SSP, SP, ACP, ASP જેવા પદોના નામ વિશેની માહિતી ખબર છે. તમારા મનમાં આ પ્રશ્ન પણ ઉદ્ભવી શકે છે કે આ બધા હોદ્દાઓમાંથી કોની પાસે સૌથી વધુ શક્તિ છે. લોકો એ પણ મૂંઝવણમાં છે કે જો ફરિયાદ કરવી હોય તો તેમણે કોનો સંપર્ક કરવો જોઈએ અને તેમની સમસ્યાનું નિરાકરણ કોણ સરળતાથી કરી શકે છે.
પોલીસ વિભાગમાં સૌથી નીચો ક્રમ કોન્સ્ટેબલ છે
પોલીસ વિભાગમાં સૌથી નીચો ક્રમ કોન્સ્ટેબલનો છે, ત્યારબાદ હેડ કોન્સ્ટેબલ, ASI, SI અને ઇન્સ્પેક્ટરનો ક્રમ આવે છે. આ પછી સર્કલ ઓફિસર (CO) ની પોસ્ટ આવે છે. ડીજીપી (ડાયરેક્ટર જનરલ ઓફ પોલીસ)નું પદ ભારતીય પોલીસ વિભાગમાં સૌથી ઉચ્ચ પદ છે. ડીજીપીની જવાબદારી રાજ્યમાં કાયદો અને વ્યવસ્થા જાળવવાની છે. આ પદ સુધી પહોંચવા માટે, UPSC CSE (યુનિયન પબ્લિક સર્વિસ કમિશન સિવિલ સર્વિસીસ પરીક્ષા) પાસ કરવી જરૂરી છે. આ પરીક્ષા પાસ કર્યા પછી વ્યક્તિએ IPS કેડરમાં જોડાવું પડશે. જોકે, સીધા DGP બનવાની કોઈ તક નથી, આ માટે પહેલા ASP, SP, SSP અને DIG, IG, ADG જેવા પદોમાંથી પસાર થવું પડે છે.
ADGP, IG અને DIG કોણ બની શકે ?
ADGP (એડિશનલ ડિરેક્ટર જનરલ ઓફ પોલીસ) એ DGP થી નીચે અને IG (ઇન્સ્પેક્ટર જનરલ ઓફ પોલીસ) થી ઉપરનો હોદ્દો છે. IG (પોલીસ મહાનિરીક્ષક) એ ત્રીજું સૌથી મોટું પદ છે, અને તેમના હેઠળ ઘણા DIG (ડેપ્યુટી પોલીસ મહાનિરીક્ષક) આવે છે. ડીઆઈજી પોલીસ વિભાગમાં ચોથું સૌથી મોટું પદ છે. ડીઆઈજી બનવા માટે, પહેલા થોડા વર્ષો માટે એસએસપીના પદ પર કામ કરવું જરૂરી છે.
SSP કોણ હોય છે અને તેની કામગીરી શું ?
પોલીસ વિભાગમાં SSPનું પદ એક મહત્વપૂર્ણ પદ છે. એસએસપી બનવા માટે, એસપીના પદ પર કામ કરતા અધિકારીઓને પ્રમોશન પછી એસએસપી બનાવવામાં આવે છે. SSP ના ગણવેશ પર બે સ્ટાર છે. આ અધિકારીઓ જિલ્લામાં કાયદો અને વ્યવસ્થા જાળવવા અને ગુના અટકાવવા માટે જવાબદાર છે.
જો તમે SP બનશો તો તમારી કામગીરી શું હશે ?
એસપી (પોલીસ અધિક્ષક) એ આખા જિલ્લાના પોલીસ વડા હોય છે. આ એવા વિસ્તારોમાં મહત્વપૂર્ણ છે જ્યાં મોટી વસ્તી હોય અથવા નક્સલવાદી પ્રવૃત્તિઓ થતી હોય. આ પછી DSP (ડેપ્યુટી સુપરિન્ટેન્ડેન્ટ ઓફ પોલીસ) ની પોસ્ટ આવે છે, જેમાંથી જિલ્લામાં ઘણા બધા છે. દેખરેખ માટે એક DSP અથવા CO હેઠળ ઘણા પોલીસ સ્ટેશન છે.