છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં સીરિયામાં ઈઝરાયેલના શંકાસ્પદ હવાઈ હુમલામાં બે ઈરાની લશ્કરી સલાહકારો માર્યા ગયા છે. હુમલા પછી, વધતા પ્રાદેશિક તણાવને ધ્યાનમાં રાખીને દેશના બે સૌથી મોટા એરપોર્ટની સેવાઓ અસ્થાયી રૂપે સંપૂર્ણપણે બંધ કરી દેવામાં આવી છે. ઈઝરાયેલના હુમલા બાદ આંતરરાષ્ટ્રીય મીડિયામાં એવી ચર્ચા ચાલી રહી છે કે ઈઝરાયેલ ઈરાન પર વધુ હુમલો કરવા જઈ રહ્યું છે. સાથે જ ઈરાન પણ હુમલાનો બદલો લેવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે.
ઈરાન અને ઈઝરાયેલની દુશ્મની જૂની:-
ઈરાન અને ઈઝરાયેલ વચ્ચે દુશ્મનાવટ નવી નથી. વર્ષ 1979માં ઈરાનની ક્રાંતિએ કટ્ટરપંથીઓને સત્તામાં આવવાની તક આપી અને ત્યારથી ઈરાનના નેતાઓ ઈઝરાયેલને ભૂંસી નાખવાની વાત કરી રહ્યા છે.તે સાથે જ ઈઝરાયેલ પણ ઈરાનને ખતરો માને છે. ઈઝરાયેલ હંમેશા ઈરાનના પરમાણુ હથિયારો પર નારાજગી વ્યક્ત કરે છે. આ નારાજગીમાં ઈઝરાયેલે કથિત રીતે નેસિરિયામાં અનેક હવાઈ હુમલા કર્યા, જેમાં ઈરાનના ઘણા સૈન્ય સલાહકારોના મોત થયા છે.
ઈઝરાયેલ-ઈરાન યુદ્ધમાં સીરિયા સાથે શું જોડાણ છે?
સીરિયામાં 2011થી યુદ્ધની સ્થિતિ યથાવત છે. સીરિયામાં બશર અલ-અસદની સરકાર છે. ત્યાંના લોકો સરકારના રાજીનામાની માંગ કરી રહ્યા છે. વિદ્રોહી લડવૈયાઓ વચ્ચે ચાલી રહેલા સંઘર્ષથી ઈઝરાયેલે પોતાનું અંતર જાળવી રાખ્યું છે. તે જ સમયે, ઈરાન સીરિયાના બશર અલ-અસદના શાસનનું સમર્થન કરે છે. તે વિદ્રોહીઓ સાથે સરકારની લડાઈમાં બશર અલ-અસદને મદદ કરી રહ્યો છે.
ઇઝરાયેલ કાર્યવાહી માટે તૈયાર છે:-
ઈઝરાયેલના આર્મી રેડિયોને આપેલા ઈન્ટરવ્યુમાં એરફોર્સ ચીફે કહ્યું કે અમે ઈરાન વિરુદ્ધ કાર્યવાહી કરવા માટે સંપૂર્ણપણે તૈયાર છીએ. અમારી પાસે શક્તિ છે અને અમે હજારો કિલોમીટર દૂર કોઈપણ ઓપરેશનને સફળતાપૂર્વક પાર પાડી શકીએ છીએ. ઈઝરાયેલના વાયુસેનાના વડાએ કહ્યું કે અમે સારી રીતે જાણીએ છીએ કે એકલા હુમલો કેવી રીતે કરવો અને તેમાં સફળતા કેવી રીતે મેળવી શકાય. આ મિશનમાં અમેરિકા અમને સાથ આપે તો સારું રહેશે. જો તે તેમાં ભાગ ન લે તો પણ કોઈ વાંધો નથી.
ઈઝરાયેલ-ઈરાન યુદ્ધની ભારત પર અસર પડશે?
29 જાન્યુઆરી 2021ના રોજ, દિલ્હીના ઉચ્ચ સુરક્ષા રાજદ્વારી વિસ્તારમાં ઇઝરાયેલી દૂતાવાસની બહાર એક નાનું IED ઉપકરણ વિસ્ફોટ થયો. બોમ્બના વિસ્ફોટથી 2012ના કાર બોમ્બ વિસ્ફોટની યાદો તાજી થઈ ગઈ. આ અકસ્માતમાં ભારતમાં ઇઝરાયેલના કોન્સ્યુલની પત્ની તાલ યેહોશુઆ-કોરેનને ઇજા થઇ હતી. 26 માર્ચ 2012ના રોજ અરબી સમુદ્રમાં ભારત જઈ રહેલા ઈઝરાયેલના જહાજને નિશાન બનાવીને મિસાઈલ છોડવામાં આવી હતી. આ હુમલા બાદ ભારતીય પોલીસની તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે ઈરાનના ઈસ્લામિક રિવોલ્યુશનરી ગાર્ડ્સ કોર્પ્સે હુમલાની યોજના બનાવી હતી. જો કે હજુ સુધી તેની સાર્વજનિક પુષ્ટિ કરવામાં આવી નથી.
બીજું, ઈઝરાયેલ હાલમાં ભારતનું મુખ્ય વ્યૂહાત્મક અને વ્યૂહાત્મક ભાગીદાર છે. ઈઝરાયેલમાં બનેલા સંરક્ષણ સાધનોનો ઉપયોગ ભારતીય સેના કરે છે. ભારત અને ઈઝરાયલ આંતરરાષ્ટ્રીય મુદ્દાઓ પર એકબીજાને સાથ આપતા રહ્યા છે. મોદી સરકારે ઈઝરાયેલ સાથેના સંબંધોને નવી ઊંચાઈએ લઈ ગયા છે.
નરેન્દ્ર મોદી સત્તામાં આવ્યા પછી શું બદલાયું
નરેન્દ્ર મોદી 2014ની ચૂંટણી જીત્યા ત્યારથી ભારતની પશ્ચિમ એશિયાની નીતિમાં ધરખમ ફેરફાર થયો છે. ભારતે તેની ખચકાટ દૂર કરી અને ખુલ્લેઆમ ઈઝરાયેલને અપનાવ્યું. ઇઝરાયેલ સાથે ભારતના વ્યૂહાત્મક, સંરક્ષણ અને સાંસ્કૃતિક સંબંધો છેલ્લા સાત વર્ષમાં ઝડપથી વિકસ્યા છે. ક્યાંક ને ક્યાંક આ વાત ઈરાનને પરેશાન કરતી રહી
